Vladimir Živanović

U martu 2014. godine, u Kragujevcu je održana promocija monografske publikacije „70 godina boksa u Kragujevcu 1940-2010“, autora Miće Rankovića. Monografija je objavljena povodom obeležavanja značajnog sportskog i klupskog jubileja – sedam decenija bokserskog obitavanja u gradu Kragujevcu i državi Srbiji. U oblasti istorije fizičke kulture, odnosno borenja kao multidisciplinarnog područja, može se konstatovati da je ostvaren jedan novi stvaralački poduhvat, jer veliki samopregor i entuzijazam autora i sportskog publiciste je morao rezultirati delom koje je iznad svega koncizno, odmereno i provereno, uz sintezu brojnih stručnih i istraživačkih argumenata. Obim knjige iznosi 263 stranice formata A4, sa 75 crno-belih slika i 15 slika u koloru, tri članka iz lokalnih novina i revija, nekoliko plakata i ulaznica, kao i obiljem bibliografskih jedinica: 62 monografske publikacije i 47 godišnjaka i izveštaja, što sve ukupno čini preko 100 zvaničnih izvora i dokumenata. Nastajanje i razvoj bokserskog kluba obuhvata uglavnom periode od početka Drugog svetskog rata i njegovog završetka, ali u Uvodu nas autor podseća i na istorijsku vrednost bokserske veštine još od perioda Stare Grčke i Rima i, kasnije, 18. vek i Englesku, tj. Džemsa Fita i Džeka Bretona, kao i na 1903. godinu i formiranje sekcije „Soko“ i 1920, kada se osnivaju bokserski klubovi „Radnički“ iz Beograda i „Herkules“ iz Zagreba. Poglavlje „Počeci“ vezano je za predstavljanje kultnog mesta kragujevačke varoši - Pivnicu, kao mesto gde su 7. decembra 1940. godine održane prve bokserske borbe pred publikom u gradu, što se zvanično vezuje i za datum osnivanja Bokserskog kluba „Radnički“ iz Kragujevca. U poglavlju „Osnivanje kluba“ izneti su podaci koji imaju veliku istorijsku vrednost. Klub je osnovao Aleksandar Jovanović, rođen 1898. godine u Vranju. Radio je kao medicinski tehničar u Francuskoj i Alžiru, gde je i počeo da trenira boks, a 1928. vraća se u Srbiju i Kragujevac, gde pred rat okuplja grupu mladih ljudi i počinje da ih uči bokserskim pravilima i veštinama. Do obnavljanja rada kluba dolazi odmah nakon rata, kada kragujevački bokseri počinju da se takmiče u svim većim gradovima Srbije. Poglavlje „Posleratni period“ govori uglavnom o počecima klupskih i reprezentativnih takmičenja, kao i o obnovi Fiskulturnog društva „Radnički“, kao jednoj vrsti aktiva sa sedam sekcija. U poglavlju „Po godinama takmičenja“ predstavljeno je izuzetno obimno i kvalitetno štivo, u kojem je autor naveo skoro sva značajna takmičenja u predstojećih sedam decenija. Početke kluba obeležili su, pre svih, Stevan Ljubomirović u muva kategoriji, Slavko Sorgić u srednjoj i Dragoslav Jakovljević u polusrednjoj i isto tako obrazovani i stručni treneri, Đovani Labruci i Boris Dugec. Godina koja će zlatnim slovima biti upisana jeste 1962, jer „Radnički“ osvaja prvi Kup Jugoslavije u mečevima sa beogradskom „Crvenom Zvezdom“, a 3. oktobra 1965. ponavlja podvig sa istim protivnikom u meču za prvaka države, pred oko 13 000 gledalaca, pobedivši sa 13:7. Narednog leta uspesi su se ređali kao na traci, jer je u odlučujućem meču odbranjena titula protiv ekipe „Radničkog“ iz Niša, rezultatom 12:8. Ovaj veliki trofej predao je bokserima „Radničkog“ gospodin Branko Mirković, tada predsednik BSJ-a. Nova titula osvojena je 1972. godine pobedom u poslednjem kolu nad ekipom „Pule“, rezultatom 7:3. Osamdesetih godina prošlog veka pojavljuju se dva sjajna kragujevačka boksera, Milivoje Labudović i Mirko Puzović, koji je 1984. na OI u Los Anđelesu osvojio bronzanu medalju, dok je devedesetih veliki uspeh napravio i Nikola Marković, osvojivši takođe bronzu na Svetskom prvenstvu u Malagi. Godine 1997. „Radnički“ ponovo postaje ekipni šampion države, savladavši u finalu ekipu Loznice sa 12:8 pred oko 5000 gledalaca, a u sezoni 2002/03. prvi šampion državne zajednice Srbije i Crne Gore postaje „Radnički“, koji je u finalu ponovo pobedio odličnu ekipu „Loznice“. Poglavlje „Stranci u ekipi Radničkog“ predstavlja Rumune, Lucijana i Jona, Andreja i Berešoe, potom Alija iz Makedonije i Panajotova iz Bugarske, koji su boksovali u dresu „Radničkog“. U poglavlju „Ekipni prvaci države“ govori se o već pomenutih šest titula, koje ekipi „Radničkog“ donose treće mesto na listi najuspešnijih, odmah iza BK „Radnički“ iz Beograda sa osvojenih devet i BK „Partizan“ sa sedam titula. Najzanimljivija „Učešća takmičara u međunarodnim susretima seniorske reprezentacije Jugoslavije“, koja počinju 1954. godine mečom u Kragujevcu između Jugoslavije i Austrije prikazana su u narednom poglavlju. Poglavljem „Učešće takmičara na ostalim takmičenjima u svetu“ ističu se uspesi sa OI, SP, potom PE, Mediteranskih igara... Poglavlje „Bili su na čelu kluba“ prikazuje najuspešnije predsednike bokserskog kluba. U poglavlju „Svi treneri kluba“ nabrojana su imena najpriznatijih stručnjaka u istoriji „Radničkog“, dok se u narednom, „Oni su brinuli o zdravlju“, navode imena doktora Dimitrija Meta, dr Bore Milićevića, dr Milovana Erića... Pretposlednje poglavlje knjige „Drugi o nama“ donosi kraće radove čuvenog novinara Dragana Nikitovića, dr Branka Ostojića, koji je bio član Medicinske komisije Svetske bokserske federacije i Miodraga Perunovića. Budući da u potpunosti zadovoljava stručne kriterijume, ova monografija se može preporučiti najširem krugu čitalaca, jer će u istoj naći i naići na obilje zanimljivog materijala. Autor prikaza smatra da bi svaka biblioteka trebalo da ima ovu knjigu u svom knjižnom fondu, jer sadrži veliki broj primera koje treba slediti.

Keywords: boks, Kragujevac

Preuzmi PDF: BOKS-PRIKAZ-KNJIGE